De misverstanden over ecodesign en de circulaire economie

Karine Van Doorsselaer

Het begrip ‘circulaire economie’ is alomtegenwoordig, maar wordt nog vaak verkeerd begrepen. De inspanningen om tot dit model te komen, onder andere via de principes van ecodesign, zijn bijgevolg vaak beperkt tot low hanging fruits of zijn voorbeelden van greenwashing. Daar wil Karine Van Doorsselaer, Hoofddocente Materialenleer en Ecodesign op de UAntwerpen, verandering in brengen met haar lezing tijdens Advanced Engineering op donderdag 22 mei.

Zijn kartonnen bekers beter voor het milieu dan plastic bekers? Zijn circulariteit en milieu-impact uit de drukken in cijfers? Het verbaast je misschien, maar het antwoord op deze vragen is ‘neen’. “Deze en veel meer misvattingen over ecodesign en circulaire economie moeten de wereld uit”, pleit Karine.

Ecologisch materiaal bestaat niet

Ecodesign betreft het ontwerpen van producten opdat ze de kleinst mogelijke vervuilende impact hebben op onze planeet. Maar hoe doe je dat? En waar moet je allemaal rekening mee houden? Karine wil de blik van ingenieurs en ontwerpers verbreden. Dat doet ze onder andere door het gebruik van ecologische materialen kritisch onder de loep te nemen.

 “Want die bestaan eigenlijk niet, het draait allemaal om het ecologisch inzetten van materialen.” Ook het misverstand dat circulaire economie gelijk is aan recycleren van materialen wordt in de lezing ontkracht. Want voor een product gerecycleerd wordt, moet het zo lang mogelijk in gebruik blijven, gerepareerd of hergebruikt worden, en vervolgens gestript worden zodat componenten opnieuw inzetbaar zijn.

Levenscyclus-denken

“Ecodesign is een compromis vinden tussen allerlei factoren zoals milieu-impact (van elke levensfase van het product!), technische aspecten, kostprijs, levensduur, gebruiksgemak, herstelbaarheid, herinzetbaarheid en tot slot recyclagemogelijkheid. Dát is ‘levenscyclus-denken’.”

Ook het gebruik van biomaterialen moet kritisch bekeken worden. “Wanneer men inzet op het gebruik van bv. bamboo of hennep, maar daardoor de levensduur of het gebruiksgemak van een product fel vermindert, belandt het product veel sneller op de afvalberg. Daar is niets ecologisch aan. Ondoordacht inzetten van biomateriaal is een valkuil waar menig ontwerper intrapt!”

Met haar lezing wil Karine een kritische bril aanreiken om mee aan de slag te gaan in het dagelijkse leven en het werkveld. “Ik hoop dat iedereen die de lezing volgt, leert om (beter) op lange termijn te denken en beseft dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is om de circulaire economie mogelijk te maken.”

“80% van de milieu-impact van een product wordt bepaald tijdens de ontwerpfase. Ontwerpers en ingenieurs hebben dus een grote verantwoordelijkheid. Echter iedereen, van overheid tot burger, heeft een aandeel in deze transitie naar een duurzame circulaire economie”, sluit Karine af.

Ben je zelf professioneel bezig met productontwikkeling? Of ben je gewoonweg gefascineerd over hoe we met z’n allen moeten instaan voor een duurzame toekomst? Dan is deze lezing niet te missen! Schrijf je hier in voor Advanced Engineering op woensdag 21 en donderdag 22 mei en verzeker je plek!

Share This Post

Misschien vind je dit ook leuk: